DNA onderzoek kan uitsluitsel geven bij verwantschapsvragen. Maar soms is het niet zo simpel… Als je een man en een vrouw hebt plus een kind, dan kan met 100% zekerheid (officieel heet dat 99,99%) worden vastgesteld dat het een kind is van deze beide ouders. Er wordt dan een “normale” DNA test gedaan, waarbij het kind alleen kenmerken van beide ouders kan hebben.
Vaak zijn er situaties waarbij er maar één ouder beschikbaar is om te testen, of alleen een halfbroer of halfzus. Afhankelijk van de situatie zou dan een Y-chromosomen test of Mitochondriaal DNA onderzoek kunnen helpen.
Ben je een man en zoek je je vader, dan is hier een tip: Het Y-chromosoom bepaalt dat de baby een jongetje wordt. Dit komt bij meisjes niet voor. Het Y-chromosoom krijg je dus altijd van je vader. Dit stukje DNA wordt steeds van vader op zoon doorgegeven. Het Y-chromosoom blijft daarbij vele generaties lang (praktisch) ongewijzigd. Is je mogelijke vader niet meer in leven, maar had hij een broer, dan kun je deze test ook met hem doen. Zelfs met een verre oom of neef kun je deze test doen, als ze maar allemaal in de mannelijke lijn met elkaar verwant zijn. Als de test aangeeft dat er verwantschap is, mag je eigenlijk alleen de conclusie trekken dat je tot dezelfde familie behoort, het zegt dus niet welke van de mannelijke leden van deze familie je vader is. Uit de sociale context blijkt dan vaak wel wie de vader is geweest, deze man moet ten tijde van je verwekking in de buurt van je moeder zijn geweest ;-).

Je vader opgraven hoeft in zo’n geval dus niet. Zoek gewoon in de stamboom tot je een mannelijk lid van de familie heb gevonden dat nu leeft en vraag hem om de test te doen. In de twee situaties die ik ken, waarin wel graven werden geopend, ging het er om de verwantschap van de overleden man met een mogelijke dochter vast te stellen. In het ene geval was dat zo, in het andere geval niet. Overigens mag dat niet zomaar, vaak komt er een rechterlijke uitspraak aan te pas en moet de burgemeester van de betreffende plaats toestemming geven. Dat gebeurt alleen als er zeer sterke aanwijzingen zijn dat de betrokkenen verwant zijn.

Steeds meer mensen laten hun DNA bepalen en registreren zichzelf in databases. Voor veel mensen is dit een extra dimensie aan de genealogie, het maken van een stamboom. Zie bijvoorbeeld deze website of deze. Er zijn zelfs aparte Y-chromosoom databases. Voor je het weet heb je zo familie gevonden! Over Mitochondriaal DNA en het vinden van je oermoeder een andere keer..