Niet weten wie je vader is 4.0

De laatste tijd drong zich geregeld een vraag aan mij op: Niet weten wie je vader is, zijn daar nog gradaties in? Maakt de situatie waarin je zit nog verschil in hoe je dat ervaart? En ik ben er uit: ja, er is verschil tussen niet weten wie je vader is of niet weten wie je vader is.
Ik maak verschil tussen 4 situaties:

Situatie 1: Stel je ouders zijn gescheiden toen je 2 was en sindsdien heb je je vader nooit meer gezien. Dan ken je je vader niet, maar je weet wel wie hij was, je hebt een naam, een verhaal, een geboortedatum, de kans om gericht te zoeken.

vaderpuzzel

Situatie 2: Stel je moeder werd per ongeluk zwanger en haar vriendje wilde er niets mee te maken hebben. Ze weet alleen nog maar dat hij Gijs heette. Ook dan heb je mogelijkheden om te zoeken, je kent een voornaam, de periode dat ze zwanger werd en mogelijk ook hoe je ouders elkaar hebben ontmoet. Uitgaan, school, gemeenschappelijke vrienden, werk, uit de buurt. Allemaal aanknopingspunten.

Situatie 3: Er zijn ook moeders die niet kunnen (of willen) zeggen hoe de man heet van wie ze zwanger werden. Dan heb je toch een paar belangrijke aanknopingspunten: waar was je moeder, wie kende je moeder, wat deed je moeder, op het moment dat ze zwanger werd. Dan maken we een reconstructie van haar leven, 9 maanden voor je geboorte.

Allemaal lastige situaties, maar je kunt er iets mee. Je kunt op onderzoek uit, mensen bevragen die je moeder gekend hebben, in archieven opzoeken wie de buren waren, en nog veel meer.

silhouetvader

Situatie 4: Inmiddels ken ik nog een andere categorie kinderen die hun vader niet kennen: donorkinderen. Hier is iets bijzonders mee aan de hand. In de hierboven genoemde situaties is steeds een kind per ongeluk verwekt of bedoeld binnen een relatie. Een donorkind is in dit leven terecht gekomen door de uitdrukkelijke wens een kind te hebben, in een situatie waarin het niet op de gewone manier lukte of kon. Dus is er een kind gefabriceerd.
Je zou kunnen zeggen een dermate dringende kinderwens van een vrouw, dat het niet uitmaakte van wie.

Echtparen, van wie de man geen kind kon verwekken, lesbische ouders, vrouwen alleen. Bij die laatste twee groepen is het duidelijk dat er gebruik gemaakt is van een donor, in die eerste situatie niet. Sterker nog, medici drongen er op aan het niet aan hun familie, laat staan aan het kind, te vertellen. Net zoals bij adoptie werd er geschermd met vooral veel liefde geven, dan zou het kind er niets van merken. Ten eerste blijkt dit laatste lang niet altijd te kloppen en vaak komt de informatie toch bij het kind, via familie of na een ruzie. Soms pas als je al boven de 30 of 40 bent en zelf kinderen hebt. Wat een schok.

Een donorkind weet niet wie zijn of haar vader is. Dit is een bewuste keus geweest, van wensouders, artsen en donoren. De vierde partij, de kinderen, is opgezadeld met een erfenis, voortkomend uit de dringende kinderwens van de ouder(s). Die wens was zo heftig en zo legitiem, dat niemand er over nadacht of dat ook was wat het kind wilde.
Inmiddels zijn we wel doordrongen van het feit dat iedereen er recht op heeft zijn afkomst te kennen, te weten van wie je de helft van je genen hebt, inclusief je talenten en je rare trekjes.

Archieven van artsen zijn weggegooid of verbrand of niet toegankelijk. Twee jaar geleden had ik dit stukje heel dramatisch besloten met de conclusie dat deze groep kinderen die hun vader niet kent, helaas geen mogelijkheden heeft om te zoeken.

Maar er is GOED NIEUWS!

Door de huidige genetische genealogie testen (Ancestry, 23andMe en FamilytreeDNA) kun je een DNA profiel laten maken van 22 chromosomen (autosomaal DNA). Daarbij worden ruim 700.000 markers getest. Doordat er zo gedetailleerd getest wordt en zo veel, kun je conclusies trekken uit de vergelijking met andere profielen. Heb je met iemand 5% DNA overeenkomstig, dan weet je zeker dat je een gemeenschappelijke voorouder hebt.

overgrootouders LeijsEen (bet)overgrootouder bijvoorbeeld. Door het maken van een stamboom (van degene met wie je DNA overeenkomt) kom je na lang speuren je eigen biologische vader tegen!

En het werkt! De eerste spermadonor heb ik via deze werkwijze al gevonden!
Je moet een beetje geluk hebben dat een familielid al in een DNA database stond, bijvoorbeeld een achterkleinkind van een geëmigreerde broer van de opa van je donor. Naarmate er meer mensen hun profiel in een van de databases laten opnemen, wordt de kans groter dat je je onbekende vader vindt.

Mijn wens voor 2017: Nederland massaal aan de DNA test! Doe je het niet voor jezelf, doe het dan om anderen te helpen hun afkomst te ontdekken.
Meer informatie: www.familiezoeken.nl/dna

(Je kunt ook andere dingen ontdekken, zoals dat je moeder een andere vader had dan ze dacht, of dat zij ooit een kind heeft afgestaan, dat nu op zoek is. Of dat je zus je halfzus blijkt te zijn. Daarover een andere keer meer.)

 

DNA, de nieuwe waarheid

Er is geen ontkomen meer aan, binnenkort is ieders afkomst bekend. Gesloten adopties, onderhands “weggegeven” kinderen, kind van een donor?

Alles zal aan het licht komen.

Ooit kwamen ze er nog mee weg:
het kind van de oudste dochter opvoeden als nakomertje van opa en oma
het kind van je zus aangeven als het jouwe
je afgestane kind weigeren informatie te geven
stomweg ontkennen dat iemand je kind kan zijn
en noem ze maar op, al die schrijnende situaties die onder de romantische noemer

familiegeheimen

onder het vloerkleed worden geveegd.

Met de nieuwe generatie Genetische Genealogie testen kan je meer te weten komen dan alleen je etnische achtergrond. Natuurlijk is het leuk om te weten of je Vikingbloed hebt of hoeveel % Neanderthal je in je hebt, of dat je zuidelijke uitstraling te danken is aan voorouders uit Italië.

ethnicity example

Neem deze uitslag wel met een korreltje zout, want hoewel het in grote lijnen zal kloppen, ontbreekt de precisie, zeker als het op West-Europa aankomt (Nederland, België, Duitsland en Frankrijk). De aanbieders van de testen (zie hieronder) werken wel continu aan verbetering van de algoritmes en uitbreiding van de referentiegroep.

Maar… deze testen hebben een bijeffect, dat uitermate geschikt is voor mensen die op zoek zijn naar hun biologische familie.
Alle DNA profielen komen in een database en worden met elkaar vergeleken. Er wordt een overzicht gegenereerd van personen die met elkaar verwant zijn. Afhankelijk van het percentage overeenkomend DNA, kun je bepalen in welke familierelatie je tot elkaar staat.

4th cousin

De nieuwe toverwoorden: Centimorgans (cM) en segmenten.
Hoeveel Centimorgans komen wij overeen, verdeeld over hoeveel segmenten? 300 cM over 21 segmenten? Dan hebben we gemeenschappelijke overgrootouders!
Een beetje genealoog heeft de stamboom zo in kaart gebracht en voor je het weet heeft een DNA Detective via combineren en deduceren je biologische vader gevonden!
Is de gemeenschappelijke voorouder ver weg? Dan kunnen we ons DNA vergelijken met een “chromosoom browser” en proberen aanwijzingen te vinden in welke hoek we de verwantschap moeten zoeken.

Een match van 300 cM zul je op dit moment in Nederland niet zo gauw vinden, omdat het succes van de DNA databases vooral afhangt van de hoeveelheid geteste personen. De circa 4,5 – 5 miljoen (augustus 2016) geregistreerde personen wonen voor een groot deel in Amerika. Hier is de grote rage van het testen begonnen. Veel Amerikanen zijn namelijk bijna 100% Europees, vanwege de Engelse, Duitse, Ierse, Italiaanse, etc. immigranten. En daar wil de huidige Amerikaan graag meer over weten. Een andere grote groep Amerikanen heeft Afrikaanse roots, zij willen hun vrijgemaakte slaven-voorouders terugvinden, om recht te doen aan hun afstamming. Maar ook in Canada, Australië en de Britse eilanden is het populair om je DNA te laten testen. Nu het Europese vasteland nog!

Wanneer is DNA testen zinvol?

Altijd!
Dit lijkt een flauw antwoord, maar ik sta er wel achter. Doe het
– voor de lol, om ook zo’n leuk plaatje van je etnische achtergrond te krijgen
– omdat je geinspireerd wordt door dit filmpje van Momondo
– omdat je DNA onderbouwing wilt toevoegen aan je stamboom/genealogie
– omdat je familiegeheimen wilt ontrafelen
– omdat je biologische familie zoekt
– omdat je nooit weet wie er op zoek is naar jou
– omdat je jezelf beter wilt leren kennen, en last, but not least:
– om (via jouw DNA) andere mensen te helpen hun familie te vinden.

Je kunt de testen zelf bestellen via Ancestry.com, 23andMe.com of FamilytreeDNA.com.
Wil je de test gebruiken om biologische familie te zoeken, vraag dan om nadere info via info@iemandzoeken.nl

 

 

Anoniem bevallen kan niet meer

babyvoetjes

DNA onthult afkomst

Vandaag werd bekend dat voor het eerst de vondelingenkamer is gebruikt in Groningen. Niet dat er een pasgeboren baby in is neergelegd, want de moeder heeft vooraf contact opgenomen met de Stichting Beschermde Wieg. Er was een verloskundige bij en de baby is overgedragen aan de Stichting. In het persbericht staat niets over de anonimiteit van de moeder.

De bedoeling van vondelingenkamers is dat baby’s een veilige opvang krijgen en niet terechtkomen in de hal van een flatgebouw, op straat of in een afvalcontainer. Op zich een goede zaak. In de al jaren durende discussie over voors en tegens van vondelingenkamers is vaak te horen dat zo meer mensen opgroeien zonder te weten wie hun ouders zijn. Maar dat bezwaar gaat in de toekomst wegvallen!

Via de nieuwste DNA onderzoeksmogelijkheden wordt je DNA dermate verfijnd in kaart gebracht, dat je met een simpel computerprogramma je eigen DNA kunt vergelijken met miljoenen andere geteste personen. En die databanken groeien exponentieel. Steeds meer mensen willen niet alleen op papier weten waar ze vandaan komen, maar ook door hun DNA te laten onderzoeken. En ook financieel is dat nu voor iedereen haalbaar door consumententesten van Ancestry DNA, 23andMe en FamilyTreeDNA.

Voor dit soort DNA detectivewerk heb je genoeg aan één ver familielid, waarmee je bijvoorbeeld (bet)overgrootouders deelt. Door het construeren van een stamboom kom je stap voor stap dichterbij het geheim dat biologische moeder of vader heet.

DNA is hot

Een DNA test kan je leven veranderen

Iedere week lees je wel iets in de krant over DNA. Opgegraven oorlogsvliegers, Neanderthalers of een tweeling, die toch van een andere vader blijkt te zijn.

IMG_3423

Het DNA onderzoek heeft zijn waarde al lang bewezen, bij discussie over vaderschap, als bewijsmateriaal van criminele activiteiten, maar ook om genetisch overdraagbare ziekten te kunnen ontdekken.
Een nieuw soort DNA onderzoek zorgt voor veel gespreksstof: de autosomaal DNA test, waarbij je DNA helemaal wordt uitgeplozen. Wetenschappelijk bewezen.
Mensen hebben verschillende redenen om zo’n test te doen. Sommigen willen meer weten over hun etniciteit, om te kunnen vergelijken met de stamboom. Wie wil er nou niet liever van een Viking afstammen, dan van een saaie Engelsman? Ook zijn er mensen die het een goed idee lijkt om een rapport op te vragen van ziekten waar ze mogelijk meer kans op maken dan anderen.
Deze ontwikkelingen staan nog in de kinderschoenen en de conclusies hieruit moeten voorlopig nog met voorzichtigheid worden gehanteerd. Alles valt of staat met de controlegroep waarmee het DNA wordt vergeleken en met de algoritmes die door de software worden uitgevoerd.

dna45

“DNA doesn’t lie”
In Amerika ontdekten geadopteerden en mensen die hun vader zochten al snel dat hier een unieke methode beschikbaar kwam: door het vergelijken van je DNA met andere geteste personen, kun je je biologische familie opsporen! In de Facebook groep DNA Detectives staan dagelijks verhalen over succesvolle speurtochten met foto’s van gelukkige herenigingen. Vroeger op school biologie laten vallen, maar je nu verdiepen in genetica en de werking van chromosoom browsers. Aan wiskunde altijd een hekel gehad, maar nu goochelen met percentages, generaties, met hoeveel Centimorgans je overeenkomt op hoeveel segmenten. Het is verbazend hoeveel je in korte tijd leert als je beseft, dat je zo je biologische vader zou kunnen vinden, waarvan je alleen weet dat hij Harry genoemd werd.

HaroldJBanks3

Voor bevrijdingskinderen is dit bij uitstek
een middel om eindelijk verder te komen
in de zoektocht naar familie in Amerika en Canada!

DNA onderzoek is niet meer voorbehouden aan de wetenschappers. Iedereen kan nu zelf zijn DNA laten uitzoeken. Familiegeheimen, adoptiedossiers, vreemdgaan, alles zal aan het licht komen door de waarheid van DNA.

 

 

Wie is mijn vader? De rol van DNA onderzoek

Leve de technologische vooruitgang, leve de genetica! Met de juiste test kun je zeker weten of iemand wel of niet je vader is. Maar zo simpel als het lijkt, is het vaak niet.

Twee bijzondere zaken gisteravond bij het NCRV televisieprogramma DNA Onbekend. Een vrouw op zoek naar haar vader en een man die voor eens en altijd een einde wilde maken aan de speculaties: ben ik nu wel of niet een kind van mijn opa.

Ook ik heb te maken gehad met dit soort zaken, incest dus! Waarbij de opa/vader soms al is overleden of al heel oud. Als je dan de uitslag krijgt dat je opa inderdaad ook je vader is, dan heeft dat overweldigende gevolgen. En alhoewel je onzekerheid dan is weggenomen, krijg je er weer een heel nieuw innerlijk conflict voor in de plaats.

Wat gaat de boventoon voeren? Je loyaliteit aan je moeder, die tegen haar zin sexueel is misbruikt door haar eigen vader; je weerzin tegen iemand die dat zijn eigen kind aan doet; je behoefte aan het erkennen van je eigen vader; de goede herinneringen aan de band met zijn (toen nog) opa, die veel met hem optrok en hem veel leerde? Als je jezelf de zoon van een ‘viezerik’ vindt, wat doet dat voor je eigenwaarde? Bovendien is je moeder, die niet aan het onderzoek mee wilde werken, opeens ook je halfzus en met je tantes heb je opeens meer gemeen dan je zou willen. Een emotionele achtbaan, waarbij goede begeleiding een ‘must’ is om hier met zo min mogelijk beschadigingen uit te komen.

In het andere geval werd een vrouw getest met een man, die een relatie met haar moeder had gehad. Maar hij was mogelijk niet de enige, bleek uit het filmpje. Hier was het antwoord van de test: deze man was niet haar vader. Dat lijkt een enorme domper, maar bij dit soort onderzoek geldt dat een ‘nee’ ook heel waardevol is. Je weet nu zeker dat deze weg niet de juiste was en dat je elders moet zoeken. Dat zoeken is een vak op zich, je moet dan een betrouwbare reconstructie maken van het leven van de moeder toen ze zwanger werd. Niet alleen afgaan op verhalen van bekenden, maar ook contact zoeken met vroegere buren of collega’s bijvoorbeeld. Die weten vaak meer dan je zou denken… In dit geval reageerde de dochter aangeslagen, ze ging nu stoppen met zoeken, maar hoopte wel dat mensen zouden reageren als ze meer wisten. Het kan even duren, maar dan gaat ze vast en zeker door met zoeken, want dat innerlijke stemmetje krijg je niet gemakkelijk stil.

De conclusie is duidelijk: DNA onderzoek is superbelangrijk, omdat het duidelijkheid verschaft. Ik ben altijd vóór onderzoek, omdat ‘niet-weten’, het je hele leven rondlopen met vraagtekens in je hoofd, volgens mij schadelijker is dan ‘weten’. Zonder gedegen onderzoek en een goede nazorg kan alleen DNA onderzoek ook schade aanrichten of zinloos zijn. Zoals in het geval van een test tussen een man en zijn tante, waarbij geen eenduidige conclusie over hun verwantschap mogelijk was. Weggegooid geld. Daarom moeten onderzoekers, laboratoria en therapeuten goed samenwerken, zodat het nieuwe ‘weten’ de zoekende persoon echt ten goede komt.

Op veler verzoek laten wij het DNA onderzoek overigens vaak anoniem uitvoeren, bij het laboratorium is dan niet bekend van wie het geteste DNA is. Handig voor mensen die bang zijn dat hun gegevens tegen hun wil in een databank opgenomen worden!

 

Foto’s Consanguinitas, met dank

Geen verplichte DNA-test voor geadopteerde jongen

   
Uit het nieuws:  

Een Indiaas echtpaar heeft via de rechtbank verzocht om een DNA test van een in Nederland geadopteerde 12-jarige jongen. Zij denken dat de jongen, die in 2002 werd geadopteerd, hun zoon is. 

Het Indiase stel werd in 1999 beroofd van hun toen tweejarige zoon. Hij zou in een weeshuis terecht zijn gekomen en vervolgens zijn geadopteerd door de Nederlandse man en vrouw, die zich van geen kwaad bewust zijn.Het Indiase echtpaar wilde via DNA-onderzoek laten uitzoeken of de jongen hun zoon is. Ook wilden ze graag contact met hem.

De jongen voelt er niets voor om de test te ondergaan. De rechtbank oordeelde dat zijn belang groter is dan dat van het Indiase stel. Daarom kan hij niet verplicht worden om mee te werken aan de test. Ook het verzoek om contact is afgewezen.

Bron: Novum

Wat een Salomonsoordeel. Bedenk je de wanhoop van de ouders, die door een klein testje weten of ze hun kind hebben teruggevonden of niet. Aan de andere kant de jongen van 12 in Nederland, te jong om geconfronteerd te worden met zijn biologische familie, zeker als die zich door een dergelijk drama bestolen voelen. Nu weet de jongen dat er mensen zijn die denken dat ze zijn ouders zijn. Over een paar jaar wil hij het ook weten, want de huidige gebeurtenissen zijn niet meer terug te draaien en hij zal er altijd aan blijven denken. Hoop dat er goede begeleiding is voor kind en adoptieouders!

Je mogelijke vader laten opgraven voor een DNA test

DNA onderzoek kan uitsluitsel geven bij verwantschapsvragen. Maar soms is het niet zo simpel… Als je een man en een vrouw hebt plus een kind, dan kan met 100% zekerheid (officieel heet dat 99,99%) worden vastgesteld dat het een kind is van deze beide ouders. Er wordt dan een “normale” DNA test gedaan, waarbij het kind alleen kenmerken van beide ouders kan hebben.
Vaak zijn er situaties waarbij er maar één ouder beschikbaar is om te testen, of alleen een halfbroer of halfzus. Afhankelijk van de situatie zou dan een Y-chromosomen test of Mitochondriaal DNA onderzoek kunnen helpen.
Ben je een man en zoek je je vader, dan is hier een tip: Het Y-chromosoom bepaalt dat de baby een jongetje wordt. Dit komt bij meisjes niet voor. Het Y-chromosoom krijg je dus altijd van je vader. Dit stukje DNA wordt steeds van vader op zoon doorgegeven. Het Y-chromosoom blijft daarbij vele generaties lang (praktisch) ongewijzigd. Is je mogelijke vader niet meer in leven, maar had hij een broer, dan kun je deze test ook met hem doen. Zelfs met een verre oom of neef kun je deze test doen, als ze maar allemaal in de mannelijke lijn met elkaar verwant zijn. Als de test aangeeft dat er verwantschap is, mag je eigenlijk alleen de conclusie trekken dat je tot dezelfde familie behoort, het zegt dus niet welke van de mannelijke leden van deze familie je vader is. Uit de sociale context blijkt dan vaak wel wie de vader is geweest, deze man moet ten tijde van je verwekking in de buurt van je moeder zijn geweest ;-).

Je vader opgraven hoeft in zo’n geval dus niet. Zoek gewoon in de stamboom tot je een mannelijk lid van de familie heb gevonden dat nu leeft en vraag hem om de test te doen. In de twee situaties die ik ken, waarin wel graven werden geopend, ging het er om de verwantschap van de overleden man met een mogelijke dochter vast te stellen. In het ene geval was dat zo, in het andere geval niet. Overigens mag dat niet zomaar, vaak komt er een rechterlijke uitspraak aan te pas en moet de burgemeester van de betreffende plaats toestemming geven. Dat gebeurt alleen als er zeer sterke aanwijzingen zijn dat de betrokkenen verwant zijn.

Steeds meer mensen laten hun DNA bepalen en registreren zichzelf in databases. Voor veel mensen is dit een extra dimensie aan de genealogie, het maken van een stamboom. Zie bijvoorbeeld deze website of deze. Er zijn zelfs aparte Y-chromosoom databases. Voor je het weet heb je zo familie gevonden! Over Mitochondriaal DNA en het vinden van je oermoeder een andere keer..

Gestolen baby

    Ten tijde van Franco zijn (honderd)duizenden baby’s in Spanje weggehaald bij hun ouders. Of hebben moeders na de geboorte te horen gekregen dat hun baby was overleden, terwijl dit niet zo was. Veel kranten besteden er deze week een kort artikel aan, omdat ca 300 ouders zich hebben verenigd om gezamenlijk een onderzoek te eisen. De Spaanse Justitie wil echter geen onderzoek instellen. 
Individuele families moeten maar elk een aparte aanklacht indienen. Proberen ze zo het schandaal kleiner te maken?
     Er zijn in de geschiedenis meer voorbeelden van babyroof uit ‘morele’ gronden, zoals bij de inheemse bevolking van Australië. In de door Engelsen gerunde kindertehuizen heersten verschrikkelijke toestanden. Ooit de indrukwekkende film Rabbit-proof Fence gezien? De Engelsen ‘exporteerden’ ook baby’s uit hun vaderland naar Australië, geroofd van ‘unfit mothers’.

      Na de tijd van Franco zouden deze praktijken in Spanje zijn voortgezet door hulpverleners die er dik aan verdienden.  Ook in onze eigen geschiedenis zijn er zwarte bladzijden. Adoptie uit Indonesie bijvoorbeeld verliep niet altijd volgens de regels. Ooit had ik te maken met een zoekactie naar een moeder door twee jongens, die samen in Nederland waren geadopteerd, een tweeling. Toen ik contact kreeg met de moeder hield ze vol dat het niet kon kloppen, want haar ene zoon was overleden. Haar verhaal was stuitend: omdat een van de tweeling ziek was, stelde een maatschappelijk werkster voor hem ‘naar het Westen’ te laten adopteren. De moeder kon de medische kosten niet betalen en na adoptie zou haar zoon alle zorg krijgen die nodig was. Een tijdje later kwam de hulpverleenster terug. Haar zoon was overleden, zei ze, en er waren al aanzienlijke medische kosten voor hem gemaakt. Zij moest alsnog betalen of haar andere zoon meegeven. De moeder had geen geld, dus geen keus. De twee jongens werden vervolgens als tweeling geadopteerd door een Nederlandse familie, die geen weet had van het drama dat zich had afgespeeld.

     In Spanje gaat het misschien wel om 300.000 kinderen. Wie zal het zeggen, want een deel kreeg een andere identiteit en is zich niet bewust van het feit dat ze niet bij hun biologische ouders opgroeien. En mochten ze dat gevoel wel hebben, dan is er een officieel geboortebewijs om hun ongelijk aan te tonen. De beste oplossing is een grote DNA databank, waarin alle getroffen families en twijfelende kinderen hun DNA kunnen laten registreren. Zou de Spaanse regering daar subsidie voor willen geven?